ورق استیل، یکی از انواع محصولات فولادی است که به دلیل آلیاژ خاص بهکار رفته در آن، دارای خواص مکانیکی متفاوتی نسبت به سایر ورقهاست. ورق استیل، ورقی تولیدشده بر پایهی آهن است که از فلز خالص استیل با ترکیب سایر عناصر ساخته میشود. مواد اصلی تشکیلدهندهی این نوع ورق فولادی، آهن، کربن و کروم هستند. در این مطلب میخواهیم در مورد ورق استیل، کاربردها و ویژگیهای آن صحبت کنیم.
انواع ورق استیل را بیشتر بشناسیم
- نیکل (Ni)
- مس (Cu)
- نیوبیوم (Nb)
- مولیبدن (Mo)
- سلنیوم (Se)
- تیتانیوم (Ti)
- آلومینیوم (Al)
- سیلسیوم (Si)
ورق استیل را (که نام دیگرش ورق استنلس استیل یا فولاد ضد زنگ است)، میتوان به دو دستهی کلی تقسیم کرد:
- استیل بگیر (ورقی که خاصیت مغناطیسی دارد و آهنربا را به خود جذب می کند)
- استیل نگیر (ورقی که دافع آهنربا است)
خاصیت مغناطیسی آنها به مواد اولیه و همچنین مقدار آن بستگی دارد. استیلهایی که دارای نیکل هستند، جذب آهنربا نمیشوند؛ در صورتی که استیلهای حاوی کروم، جذب آهنربا می شوند. لازم به ذکر است که استیلهای بگیر، مرغوبتر، کاربردیتر و درنتیجه گرانتر است. همچنین این دو دسته، خود به چند شاخهی مختلف تقسیم میشوند.
انواع ورقهای استیل
دستهبندی دقیقتر ورقهای استیل، با توجه به آلیاژهای آنها صورت میگیرد که عبارتند از:
- ورق استیل ۳۰۴
- ورق استیل ۴۳۰
- ورق استیل ۴۲۰
- ورق استیل ۳۰۹
- ورق استیل ۳۱۰
- ورق استیل ۳۱۶
- ورق استیل ۲۰۱
- ورق استیل رنگی
- ورق استیل طرحدار
تولید این ورق
ورقهای استیل موجود در بازار کشور ما، اکثراً از کشورهای چین، هند، تایوان و آفریقای جنوبی وارد میشوند؛ چرا که ورق استیل در کشور ما تولید نمیشود.
کاربرد انواع ورق استیل
همان طور که گفته شد، انواع مختلفی از ورق استیل در بازار وجود دارد که بالطبع هرکدام، کاربردهای متفاوتی در صنایع مختلف دارند:
- ورق استیل ۴۳۰ : با توجه به شکلپذیری نسبتاً بالای این ورق، برای فرمدهی نیازی به حرارت بالا ندارد.
- ورق استیل ۴۲۰: از کاربردهای مهم ورق استیل ۴۲۰ می توان به ساخت لوازم مرتبط به آشپزخانه اشاره کرد؛ مانند کارد، قاشق، چنگال و … .
- ورق استیل ۳۱۶: با توجه به خاصیت ضد اسیدی این نوع ورق، در زمینههای مختلفی مانند صنایع پزشکی، صنایع دریایی، صنایع غذایی و … کاربردهای فراوانی دارند.
- ورق استیل ۳۲۱: با توجه به وجود میزان بالایی از تیتانیوم در آلیاژ این نوع ورق؛ مقاومت خوبی در برابر خوردگی از خود نشان میدهد.
- ورق استیل ۳۰۴: مقادیر بالای کروم در این نوع ورق، باعث سختی بالای آن شده است؛ در نتیجه، کاربردهای بیشتری هم در زمینههای صنعتی و ساختمانی دارد.
کاربردهای ورقهای استیل، بسیار زیاد است؛ اما در ادامه به صورت موردی به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد:
- بدنهی انواع وسائل نقلیه مانند: خودرو، کامیون، هواپیما، پوسته و بدنهی موتورها و غیره
- انواع لوازم خانگی
- انواع تانکر از جمله تانکرهای حمل سوخت و مواد شیمیایی، ساخت دکوراتیو مانند کابینت و یا سقفهای کاذب
- صنایع غذایی
ورق استیل، کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارد و شاید همین موضوع باعث شده تا از محبوبیت خاصی بین مصرفکنندگان مقاطع فولادی برخوردار باشد.
خواص ورق استیل
در ادامه به مهمترین خواص و ویژگیهای ورق استیل اشاره میکنیم:
خاصیت ضد زنگ
همان طور که قبلاً گفته شد، یکی از مواد تشکیلدهندهی ورق استیل، کروم است. زمانی که کروم با اکسیژن هوا ترکیب میشود، لایهای از اُکسید کروم روی ورق تشکیل میشود. اگرچه این لایه به چشم دیده نمیشود، اما باعث ازبینرفتن ارتباط هوا و فلز خواهد شد و از زنگزدگی و پوسیدگی استیل جلوگیری میکند؛ در نتیجه استیل سالم میماند.
قابل بازیافت
یکی از ویژگیهایی که این نوع ورق را محبوب کرده، قابلیت ذوب پذیری آن است. ورق استیل، ۱۰۰% قابل بازیافت است. استیل ضایعاتی، ذوب و مجدداً قالبگیری میشود. نکتهی قابل توجه این است که بین ۶۵ تا ۸۰ درصد از تولید ورق استیل در جهان به روش بازیافت ضایعات صورت میگیرد.
بالا بودن میزان سختی و استحکام
استحکام ورقهای استیل، به میزان کربن بهکار رفته در این ورقها بستگی دارد. هر چه مقدار کربن موجود در این آلیاژ بیشتر باشد، میزان سختی ورقهای استیل نیز بیشتر خواهد بود. (البته به یاد داشته باشید که ورقهای استیلِ نگیر به خاطر پایهی کربنی، از استحکام بیشتری نسبت به ورق استیلِ نگیر برخوداراست، ولی در عوض، خاصیت شکلپذیری ورقهای استیلِ بگیر یبشتر است.)
با توجه به مطالب گفتهشده میتوان نتیجه گرفت که حجم استفاده از ورق استیل به دلیل کاربردهای آن بین مصرفکنندگان، زیاد است. بسته به نوع و مقدار عناصر بهکاررفته در آن، خواص مکانیکی این ورق مانند سختی و شکلپذیری مشخص میشود. لازم به ذکر است که در کارخانهها، آزمایشگاهها و همهی مکانهایی که با اسیدها سر و کار دارند، ورق استیل، بدون شک یکی از بهترین گزینهها برای ساخت ماشینآلات صنعتی و ابزارآلات آزمایشگاهی خواهد بود.
اگر سوالی در این زمینه دارید، در بخش نظرات برای ما ارسال کنید.
منبع: اصفهان آهن